απόγονοι απουσιών

Απόψε ένας εξόριστος ναυαγός

ο ουρανός

σε κάποιο ξερονήσι άστρο,

ένα ξεβρασμένο στερέωμα

στο εύθραυστο ακρογιάλι του γαλαξία,

και, σαν να γέρασε κρυφά κι από σένα η ζωή σου

κι όλοι οι συνωμότες καθρέφτες εξεβίαζαν

την αντανάκλαση να δείχνει πάντοτε νέα

μη και καταλάβεις πως είσαι σωσίας Όσων δεν

έζησες.

Κάτι συντομογραφίες συννεφιάς

παραλείπονται από το υστερόγραφο

της σκιάς σου.

Εύκολα ξεχνιέται το περιττό

στην αναμονή των επειγόντων.

Ένα  θαμπό τζάμι το Αναπάντητο

που πάνω του γράφει

η βροχή το βαπτιστικό της: εσύ.

Φυσάει άδειος άνεμος.

πιάνονται γερά οι απόντες

από λεπτές μπαλωμένες αχτίδες

δύστροπου φωτός.

Φύγανε οι απόντες

χωρίς ποτέ να ‘χουν έρθει.

Έφυγες εσύ

χωρίς ποτέ να ‘χεις έρθει.

Λες και βούλιαξε απ’ τα χρέη

στους τοκογλύφους μνηστήρες της

η Ιθάκη

και ‘μειναν άνεργα

τόσα ταξίδια

τόσες επιστροφές

και τόσοι νόστοι.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΟΣ

artwork : Robin Isely

 

Fedra V.

 

ο υδράργυρος

Ο υδράργυρος με μάγευε

και μόνο με τ’ όνομά του.

Πρώτα ήταν στο θερμόμετρο

τον έβλεπα ν’ ανεβαίνει κι έλεγα

πότε επιτέλους θα κατέβει

να πέσει μαζί του ο πυρετός –

έτσι βεβαιωνόμουν πως έγινα καλά.

Όταν έσπαγε το θερμόμετρο

πάσχιζα να πιάσω τις μπαλίτσες

που κύλαγαν υγρές και ασημένιες

κι ας μου φώναζαν πως είναι δηλητήριο –

δεν ήξερα ακόμη πως η άπιστη βασίλισσα

για ν’ ανεβεί στο θρόνο ο εραστής της

είχε σκοτώσει τον πατέρα του Άμλετ

ρίχνοντας υδράργυρο στο αυτί του.

Αργότερα έμαθα πως οι καθρέφτες

φτιάχνονται με υδράργυρο απλωμένο

στο πίσω μέρος του γυαλιού

μα πάλι δεν μπόρεσα να τον αγγίξω

παρ’ όλο που τώρα ήταν ακίνητος

όχι όμως κι εντελώς ακίνδυνος.

Στον καθρέφτη με τρόμαζε πιο πολύ

καθώς μ’ έδειχνε άλλοτε μ’ ένα πρόσωπο

που δίχως να θέλω έμενε διαρκώς το ίδιο

κι άλλοτε μ’ ένα πρόσωπο διαφορετικό

βαθιά κι ανεπιθύμητα αλλαγμένο.

ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ 

(από τη συλλογή "Συγκατοίκηση με το παρόν")

artwork : Dino Valls




Fedra V.

το ισοζύγιο

Απόλυτα εστιασμένος

στο στόχο του

ανάλωσε τη ζωή του

περνώντας λαθραία

στην αντίπερα όχθη

εφήμερα πράγματα

γνωρίζοντας

εκ των προτέρων

την αδυναμία του

να ισοσκελίσει

το ισοζύγιο.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΑΚΟΡΕΛΛΗΣ

Fedra V.

η μόλις μουσική

Μην απορείς που δυσανασχετώ

ν’ ακολουθώ τα βήματά σου Μνήμη

Γνωρίζω την αλήθεια, τι ωφελεί

αδιάκοπα σ’ αυτήν να μ’ επιστρέφεις;

Για ποιο σκοπό ο χορός των ερειπίων;

Η επαναβίωση τόσων χωρισμών;

Η εκταφή του ενταφιασμένου χρόνου;

Σώπασε… σώπασε… η ψυχή κοιμάται

Μην την ξυπνάς… κουράστηκε να ελπίζει

Κουλουριασμένη μέσα στον εαυτό της

έχει αφεθεί στη μόλις μουσική

που η αίσθηση του μάταιου αναδίδει

ΟΡΕΣΤΗΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ, "Το Άλμπουμ Των Αποκομμάτων" (2009)

(ph. "Secret Gardens" by Sylwia Lakoma)

Fedra V.

μια τέχνη...

Την τέχνη της απώλειας δεν είναι δύσκολο να μάθεις.

Τόσα πολλά πράγματα μοιάζουν αποφασισμένα

να χαθούν που η απώλειά τους καταστροφή δεν είναι.

Χάνε κάτι κάθε μέρα. Αποδέξου το νευρίασμα

των χαμένων κλειδιών, της κακοξοδεμένης ώρας.

Την τέχνη της απώλειας δεν είναι δύσκολο να μάθεις.

Ύστερα εξασκήσου να χάνεις περισσότερα, να χάνεις

γρηγορότερα: τόπους κι ονόματα, και το πού σκόπευες

να ταξιδέψεις. Τίποτα απ’ αυτά καταστροφή δεν φέρνει.

Έχασα της μητέρας το ρολόι. Και κοίτα! το τελευταίο,

ή το προτελευταίο, από τρία αγαπημένα σπίτια πάει.

Την τέχνη της απώλειας δεν είναι δύσκολο να μάθεις.

Έχασα δυο πόλεις, αξιολάτρευτες. Και, ακόμη πιο τεράστιους,

κάποιους δικούς μου κόσμους, δυο ποταμούς, μιαν ήπειρο.

Μου λείπουν, μα δεν ήταν δα καταστροφή.

Ακόμη και χάνοντας εσένα (την αστειευόμενη φωνή,

μια χειρονομία που αγαπώ) ψέματα δεν θα ΄χω πει. Προφανώς

την τέχνη της απώλειας δεν παραείναι δύσκολο να μάθεις

αν και μπορεί να μοιάζει με (Γράφ' το!) με καταστροφή.

ELIZABETH BISHOP

(μετάφραση: Παναγιώτης Αλεξανδρίδης)

One Art

The art of losing isn’t hard to master;

so many things seem filled with the intent

to be lost that their loss is no disaster.

Lose something every day. Accept the fluster

of lost door keys, the hour badly spent.

The art of losing isn’t hard to master.

Then practice losing farther, losing faster:

places, and names, and where it was you meant

to travel. None of these will bring disaster.

I lost my mother’s watch. And look! my last, or

next-to-last, of three loved houses went.

The art of losing isn’t hard to master.

I lost two cities, lovely ones. And, vaster,

some realms I owned, two rivers, a continent.

I miss them, but it wasn’t a disaster.

—Even losing you (the joking voice, a gesture

I love) I shan’t have lied. It’s evident

the art of losing’s not too hard to master

though it may look like (Write it!) like disaster.

ELIZABETH BISHOP, “One Art” from The Complete Poems 1926-1979. 

ph. Oxana Mazur Fine Art Photography




Fedra V.

κώδικας

Γίνε δημόσιος άντρας στην Ελλάδα

Και κλέψε πολλά να σε θαυμάζουν

Κλέψε λίγα να σε πουν απατεώνα

Μη κλέβεις τίποτα για να είσαι ο αφελής

Άψογος κώδικας ηθικής κυκλοφορίας

Αργύρης Μαρνέρος

Fedra V.

τα μάτια της Μαργαρίτας

Βρήκα μέσα στα μάτια σου τα βιβλία που δεν έγραψα.
Θάλασσες. Κόσμους. Πολιτείες. Ορίζοντες. Κανάλια.
Βρήκα τ’ αυτοκρατορικά όρη της γης κι απάνω τους
τις δύσες με τα κόκκινα σύννεφα. Τα μεγάλα
ταξίδια που δεν έκαμα βρήκα μέσα στα μάτια σου.
Βρήκα μέσα στα μάτια σου τους γελαστούς μου φίλους
που μου τους σκέπασεν η γης, η χλόη, το χιόνι, η νύχτα.
Τα λόγια που θα μου ’λεγαν βρήκα μέσα στα μάτια σου.

 *

Βρήκα μέσα στα μάτια σου τον πόλεμο τελειωμένο.
Πουλάκια και ήλιος στα κλαδιά! Το παιδικό μου σύμπαν
με τις χρυσές του ζωγραφιές, βρήκα μέσα στα μάτια σου.

*

Βρήκα μέσα στα μάτια σου τις νύχτες να κυλάνε
μεγάλους ποταμούς σιωπής, όπως στα έξι μου χρόνια.
Της θλίψης την αστροφεγγιά βρήκα μέσα στα μάτια σου.
Βρήκα μέσα στα μάτια σου τον κόσμο να με θυμάται
κι όλα όσα αντίκρυσα παιδί να με φωνάζουν με τ’ όνομά μου.
Της δικαιοσύνης η σκηνή, την καλοσύνη που έγνεφε
να πλησιάσουν τα βουνά βρήκα μέσα στα μάτια σου.

*

Βρήκα την αιωνιότητα του ήλιου ανανεωμένη.

*

Αν ήτανε όλα εδώ πιο απλά, όπως η "καληνύχτα"
κ’ η "καλημέρα", όπως το φως στα τζάμια την αυγή,
αν ήτανε όλα εδώ πιο απλά, τότε, σ’ αυτόν τον κόσμο,
θε να ’χαμε ένα απέραντο σπίτι. Θε να ’μαστε άγγελοι.
Το αιώνιο μου παράπονο βρήκα μέσα στα μάτια σου.

Αύριο, όταν φύγεις, άνοιξε τα μάτια σου να ιδεί,
να ξέρει ο ήλιος, ο Θεός να ιδεί, όσα με γνώρισαν
όλα να ιδούν στα μάτια σου. 



ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ
απόσπασμα από τη συλλογή "Το βιβλίο της Μαργαρίτας" (1949)





Fedra V.

περικοπή

Τα γυαλισμένα μας φλιτζάνια

δώσαν τη θέση τους σε μάτια ραγισμένα

κι έναν ιστό ρυτίδες γύρω απ’ τα χείλη και το μέτωπο

γύρω απ’ την εντύπωση μιας ύπαρξης αισθητικής.

Ποτέ δεν είπαμε ποτέ

και μείναμε με ένα πάντα ανάμεσα σε αντίχειρα και δείκτη

λες και κρατούσαμε νερό

που άλλοι το θρηνούσαν και άλλοι το γλεντούσαν

με μια μελαγχολία καθήκον.

Έτσι ανάποδα που ήρθαν όλα

ανάποδα

τα πήραμε κι εμείς και όχι λάθος

χωρίς υπομονή για γυρισμό χωρίς ανάσταση

γιατί ανάσταση τάχα θα πει αιχμαλωσία

γιατί ανάσταση δεν πάει να πει ανάταση

παρά μονάχα ένα πρελούδιο

και μια χορδή που ταλαντεύεται από το πριν ως το μετά

στο πάντα στο ποτέ και στο περίπου

όλο περίπου όλα περίπου

ζωή

κι όχι συνθήματα κι ατάκες στην οθόνη

ίσως γιατί

δεν ξαγκιστρώσαμε τις λέξεις όπως τους έπρεπε

ίσως γιατί δεν κουβαλήσαμε ούτε το ίδιο μας το πτώμα

όπως του έπρεπε

μόνο φορέσαμε καπέλο και γυαλιά στη λάμψη των προθέσεων

να καταπιούμε τον καφέ μας μονορούφι

ένα απόγευμα χωρίς προοπτική

ή μεσημέρι ακέραστο

με κουμπωμένα τα παντζούρια ως τη μνήμη.

Έτσι λοιπόν εγκαταστάθηκε η αναγκαιότητα των τρύπιων μας συνόρων

όπου το αίσθημα γνωρίζει

και το προαίσθημα υφίσταται ως μια συνθήκη ικανή

και αναγκαία

και κάμποση γι’ αυτούς που έστερξαν την προδοσία

αθόρυβα κι αισχρά

μακριά από το αίμα που κοχλάζει

κι αφότου οι φίλοι αποχώρησαν τελικά ως κάποια λύσις.

Κι ήταν η τέχνη αυτή καθαυτή

που στέρησε τη νιότη από την ξεγνοιασιά της

που γύμνασε τα χέρια

με δηλητήριο στις τρίχες και τα νύχια

με δηλητήριο

σε κάθε θρόμβο των δαχτύλων

μιας και η φιλανθρωπία της σαφώς υπήρξε ψέμα αδίστακτο.

Το αύριο θα είναι πάντοτε μια άλλη μέρα

κι ως τέτοια θα διστάζει

κι ως τέτοια θα παρανοεί κάθε μας σύμπλεγμα

σαν όρο τελειότητας κι ευθύνης

έτσι ώστε να βρεθεί χωρίς αμφιβολία

πίσω απ΄ το αποτύπωμα που χαϊδεύει τη σκανδάλη.

Πλέον το βίωμα

μετωπικά θα μας θυμίζει πόσο υπήρξαμε και πόσοι

σε μια κατάθλιψη με αντίκρυσμα υπαρκτό

σε μια πραγματικότητα χωρίς υπεκφυγές

για να μπορεί το άδικο να τρέφεται με ασφάλεια

απ’ την ιστορική δικαίωση του θύτη

μέχρι τη θαλπωρή απ’ τη συναίσθηση του θύματος.

ΧΡΗΣΤΟΣ Α. ΜΙΧΑΗΛ

Fedra V.

όριο...

από την ποιητική συλλογή "ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΥΦΟΥΣ"

Ι.

Είναι μια λύπη που στάζει μέσα μου

Με το μαύρο μελάνι της

Ζωγραφίζει βροχή

Κι όλο μεγαλώνει το χάος

Ανάμεσα στις ματιές μας

Κι όλο οι παλάμες

Ιδρώνουν από εκείνο που λείπει

Ένας νεκρός φωτισμός

Διαγράφει στιγμές

Σε κάτι χαμένα φωνήεντα

Που είχαν σωθεί για ώρα ανάγκης

Όλα σβήνουν σαν ίχνη

Που τρομάζουν το πριν

Κανείς δεν χωράει εδώ

Όμως αν φύγεις

Μην ξεχάσεις να φορέσεις 

Το παιδικό σου χαμόγελο

Εκείνο που κάνει αδιάβροχο τον πόνο

Τώρα όλες μου οι σιωπές

Έγιναν νύχτα στα χέρια σου

ΙΙ.

Κανείς δεν χωράει εδώ

Ούτε η ξαφνική γενναιοδωρία

Αυτής της άνοιξης

Που κουκουλωμένη

Σαν φάντασμα στα σκαλιά

Μοιάζει με ακάλεστο επισκέπτη

Στο σιωπητήριο του ήλιου

Καλά το λες κανείς

Μιλώντας για αυτούς βέβαια

Το άρρωστο είδος

Των κλόουν της ιστορίας

Που μαθημένοι σε μοναδικά ψέματα

Εκτελούν κάθε βράδυ 10 - 12μμ

Το ίδιο βαρετό νούμερο

Στο τσίρκο της πόλης

Με κόκκινα απαγορευμένα μάτια

Κανείς δεν δηλώνει παρών

Εκτός από τους απόντες

Τους ρακένδυτους λαθρεπιβάτες

Του μέλλοντος

Εσένα 

Εμένα

Κι αυτόν εδώ

Τον πολλά υποσχόμενο κόσμο

Που χωρίς εμάς

Δείχνει πάλι

Να απουσιάζει απ' τις αρχές του

ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ - ΜΑΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑΡΗ

Fedra V.

"Ποιος άρχει εδώ;"ρώτησα.

Αυτοί μου απάντησαν:

"Ο λαός φυσικά"

Εγώ είπα:

"Φυσικά ο λαός,

αλλά ποιος

άρχει πραγματικά;"

ERICH FRIED

Fedra V.

η ουλή

...

Ποιος ξέρει μέσα σε μια νύχτα τι ανταλλαγές έγιναν

τι έδωσα, τι πήρα, από τι παραιτήθηκα

τι υποσχέθηκα και με κράτησε για υπηρέτριά της

η ζωή…

Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ

Fedra V.

τώρα το ξέρεις...

Τώρα το ξέρεις: τα βουνά 

δε μπορούνε

να μας χωρίσουν. 

Και φεύγοντας έρχεσαι.

Και φεύγοντας έρχομαι. 

Δεν υπάρχει άλλος χώρος

έξω απ'το χώρο μας. 

Κι ο άνεμος είναι

η αφή των χεριών μας.

Καθώς ταξιδεύουμε,

εσύ στο βορρά, εγώ προς το νότο,

κοιτώντας τον Ήλιο,

ο καθένας μας

έχει τον άλλο στο πλάι του.

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ

Fedra V.

είσαστε νεκροί...

Τι παράξενος τρόπος να είσαστε νεκροί. 
Οποιοσδήποτε θα έλεγε πως δεν είσαστε. 
Αλλά πράγματι είσαστε νεκροί.

Επιπλέετε μηδενικά πίσω από κείνη τη μεμβράνη που, αιωρούμενη μεταξύ ζενίθ και ναδίρ, πηγαίνει κι έρχεται από λυκόφωτο σε λυκόφωτο, πάλλοντας μπροστά στο ηχηρό κουτί μιας πληγής που δεν σας πονάει. 

Σας λέω, λοιπόν, πως η ζωή είναι στον καθρέφτη και πως εσείς είσαστε το πρωτότυπο, ο θάνατος.

Ενώ το κύμα πάει, ενώ το κύμα έρχεται, πόσο ατιμώρητα είναι κανείς νεκρός. 
Μόνον όταν τα νερά σπάνε στις άκρες αντιμέτωπα και διπλώνουν και διπλώνουν, τότε μεταμορφώνεστε και πιστεύοντας πως πεθαίνετε, αντιλαμβάνεστε την έκτη χορδή που δεν είναι πια δική σας.

Είσαστε νεκροί, χωρίς να έχετε ζήσει ποτέ πριν. 
Οποιοσδήποτε θα έλεγε πως, μη όντας τώρα, υπήρξατε σε άλλον καιρό.
Αλλά στην ουσία, εσείς είσαστε τα πτώματα μιας ζωής που δεν υπήρξε ποτέ. 
Θλιβερή μοίρα. 
Να μην έχετε υπάρξει παρά μόνο νεκροί. 
Να είσαστε ξερό φύλλο που ποτέ του δεν ήταν πράσινο.
Ορφάνια ορφάνιας.

Κι ωστόσο οι νεκροί δεν είναι, δε γίνεται να είναι πτώματα μιας ζωής που ακόμα δεν έζησαν. Αυτοί πέθαναν πάντα από ζωή.

Είσαστε νεκροί.



CESAR ABRAHAM VALLEJO MENDOZA

από τη συλλογή του Τρίλθε (1922), σε μετάφραση Ρήγα Καππάτου 



(ph. a city in motion by Mario Bellusi)


Fedra V.